Ukazuje się od 1946 w Krakowie, a następnie w Warszawie jako PRZEGLĄD ARTYSTYCZNY, od 1974 SZTUKA, Rok (58) XXX | Wydanie internetowe Rok (5) SZTUKA 2024
Poganki
W sobotę 24.04 w warszawskiej galerii ken_30 rozpoczęła się wystawa Poganki. Tytuł wystawy nawiązuje do wydanej w 1948 „Poganki” Narcyzy Żmichowskiej, pierwszej polskiej powieści dotyczącej miłości i namiętności pomiędzy kobietami.
Na wystawie zobaczymy portret Żmichowskiej autorstwa Liliany Piskorskiej (Zeic), która uczyniła pisarkę jedną z głównych bohaterek swojego projektu Sourcebook, gdzie prezentuje pierwsze polskie feministki będące w relacjach romantycznych, siostrzanych lub przyjacielskich z innymi kobietami. Przybliża tuszowane lub przemilczane herstorie innych polskich pisarek – m.in. Marii Konopnickiej i Marii Rodziewiczówny.
Głębokie relacje między kobietami, wzajemne zrozumienie i współodczuwanie mają swoją długą historię i przejawiają się, m.in. w reaktywowanych dziś kręgach kobiet. O takiej bliskości opowiada m.in. Katarzyna Górna w cyklu fotografii Kasie niteczki, zrealizowanym jeszcze na studiach w latach 90. wraz z Katarzyną Kozyrą, a wzajemna troska i czułość stała się tematem twórczości Karoliny Sobel, autorki wielkoformatowych fotografii na tkaninie z cyklu Jeśli jesteś ok, ja też jestem ok.
Wyimaginowana wspólnota kłir pojawia się w filmie Niolam ja se kochaneczke Katarzyny Perlak. Ubrane w tradycyjne ludowe stroje oraz ozdobne kominiarki kobiety śpiewają regionalne pieśni, recytują wiersze, przywołują dawne przysłowia, tym samym artystka podejmuje próbę włączenia wątków kobiecej nieheteronormatywności do tradycji i folkloru. Współczesną kłirową społeczność przedstawia w swoich zdjęciach i wideo mieszkająca w Kanadzie Kinga Michalska. Prace Kingi dają intymny wgląd w życie jej społeczności złożonej z osób kłirowych, transpłciowych, niebinarnych, interseksualnych i drag queenek, które żyją otaczają się miłością, troską, rodząc i wychowując dzieci, oddając się rytuałom codzienności.
Wystawę zamykają prace artystek poruszających obecność par nieheteronormatywnych w przestrzeni publicznej. Traktuje o tym Karolina Breguła w znanym cyklu Niech nas zobaczą, a także Aleka Polis w krótkich pracach wideo, w których wędruje przez Warszawę wraz ze swoją partnerką. Ich bycie ze sobą, a także całość Poganek można podsumować cytatem z korespondencji rosyjskiej poetki Sofii Parnok i Niny Wiedeniejewej: „Bądźmy szczęśliwe cokolwiek się stanie”.
kuratorka: Agnieszka Rayzacher
współpraca kuratorska: Kinga Cieplińska
Polecamy
